مصاحبه شغلی سخت است یا راحت؟
مصاحبه شغلی یکی از مراحل بسیار مهم در زندگی تمام افرادی است که به دنبال کار و شغل مناسب خود می گردند. اگر تا به حال در یک مصاحبه کاری شرکت نکرده اید به احتمال زیاد استرس و نگرانی زیادی در این باره دارید. موضوع مهم در رابطه با مصاحبه این است که با دانستن چند نکته ی ساده می توانید مدیریت خوبی بر روی این قضیه داشته باشید.
در واقع انجام مصاحبه کار بسیار سخت و طاقت فرسایی نیست. اگر شما مهارت و دانش کافی را در مورد شغل مورد نظر دارید، به راحتی می توانید به سوالات مصاحبه کننده جواب دهید. برای داشتن یک مصاحبه ی موفق حتما باید به کارفرما ثابت کنید که توانایی لازم برای انجام کار مورد نظر را دارید. قطعا نحوه ی جواب دادن به سوالات کارفرما و داشتن اعتماد به نفس نیز در موفقیت شما بی تاثیر نخواهد بود. توجه داشته باشید که هر مصاحبه دارای شرایط خاص و ویژه خود است و حتما باید با توجه به ویژگی های آن خودتان را آماده کنید. به طور مثال مصاحبه کردن با یک ارگان دولتی متفاوت از مصاحبه با یک شرکت خصوصی است.
سوالات متداول در مصاحبه شغلی
چند سوال متداول و مشترک در مصاحبه های کاری مطرح می شود. اولین سوال معرفی خودتان است. این سوال یکی از مهم ترین سوالات در مصاحبه ها است. در جواب باید اطلاعات جامع و مفیدی از خودتان در اختیار کارفرما قرار دهید. نام، سن، محل تولد، تحصیلات، سابقه ی کاری، نقاط ضعف و قدرت، دستاوردهای حرفه ای و موارد دیگر. این اطلاعات تصویر تقریبی را از شما در ذهن کارفرما ایجاد می کند. توصیه می شود حتما صداقت کافی را برای جواب دادن به این سوالات داشته باشید. ذکر هرگونه دروغی در جواب دادن به این سوالات تقریبا غیر منطقی است و کمکی به پیش رفتن روند کاری نمی کند. پس با صداقت کامل اقدام به معرفی خودتان بکنید.
از دیگر سوالات متداول این است که آیا روحیه کار تیمی را دارید؟ وجود روحیه کار تیمی در برخی از شغل ها بسیار مهم است زیرا کار در صورت وجود هماهنگی بین کارمندان پیش می رود. میزان دستمزد درخواسته از دیگر سوالات مهم است. توجه داشته باشید که جواب دادن به این سوال حتما باید هوشمندانه باشد. برخی از افراد این تصور را دارند که با درخواست دستمزد کمتر از مقدار واقعی راحت تر می توانند صاحب کار شوند. اما باید توجه داشته باشید در چنین شرایطی ممکن است کارفرما به توانایی شما برای انجام کار شک کند. پس بهتر است مبلغی را درخواست نمایید که واقعا هزینه ی ارزش کار شما است. البته درخواست مبلغ بسیار زیاد نیز منطقی نیست.
اهمیت صادق بودن
داشتن صداقت کافی در مصاحبه شغلی یکی از موارد بسیار مهم است. در مواردی مانند معرفی و ارائه تجربه و مدارک حتما باید صداقت کافی را داشته باشید. متاسفانه برخی از افراد در روز مصاحبه اقدام به دادن مدارک تقلبی و نامعتبر به کارفرمای خود می کنند. توجه داشته باشید که این کار تنها باعث شکست در مراحل بعدی کار شما خواهد شد. به طور مثال اگر شما دانش کافی را برای انجام یک کار نداشته باشید بعد از چند روز این موضوع مشخص خواهد شد. فرض کنید در ابتدا ادعا کرده اید که با نرم افزارهای پیشرفته کامپیوتر آشنایی کاملی دارید اما یک هفته بعد از استخدام کارفرما متوجه عدم وجود مهارت کافی در شما می شود. می توان گفت این کار تنها یک آبروریزی بزرگ است و به پیشرفت شما هیچ کمکی نمی کند.
در برخی از مصاحبه های کاری این سوال مطرح می شود که نقاط ضعف شما چیست؟ بهتر است در جواب دادن این سوال نیز صداقت کافی را داشته باشید. برخی از افراد به اشتباه از جواب دادن به این سوال طفره می روند و یا می گویند که هیچ نقطه ضعفی ندارند. این نوع جواب دادن تنها باعث ایجاد شک و تردید درباره ی شخصیت شما می شود. بهتر است تا حد امکان جواب های صادقانه ای را در اختیار کارفرما قرار دهید. اگر فکر می کنید ذکر نقطه ضعف باعث از دست دادن کار می شود باید گفت سخت در اشتباهید. صداقت همراه با تدبیر تنها باعث موفقیت شما خواهد شد.
نحوه ی رفتار و صحبت کردن را تمرین کنید
حتما قبل از شرکت در مصاحبه شغلی تمرین کافی درباره ی نحوه ی صحبت کردن انجام دهید. طرز صحیح نشستن، ایجاد ارتباط چشمی موثر، استفاده از الفاظ مودبانه و زمان بندی مناسب برای حرف زدن از نکات مهمی است که حتما باید تمرین کنید. در مرحله اول بر روی نوع نشستن خود کار کنید. صاف بنشینید و از لم دادن بر روی صندلی بپرهیزید. با لباس یا کیف خود بازی نکنید و دست و پاهای خودتان را تکان ندهید. انجام این موارد باعث انتقال استرس به فرد مصاحبه کننده خواهد شد. حتما در هنگام گفتگو ارتباط چشمی مناسبی را با فرد برقرار نمایید. خیره شدن مداوم و یا نگاه نکردن به مصاحبه کننده رفتاری غیر اصولی به حساب می آید. ارتباط چشمی موثر باعث ایجاد اعتماد بین شما و کارفرما می شود.
استفاده کردن از ادبیات کوچه بازاری و غیر رسمی در مصاحبه شغلی کاری بسیار غیر اصولی است. این کار باعث می شود تا فرد مقابل احساس کند شما از آداب معاشرت کافی برخوردار نیستید. پس حتما از لفظ مودبانه و رسمی برای صحبت کردن استفاده نمایید. نکته ی بسیار مهم دیگر انتخاب زمان مناسب برای صحبت است. توجه داشته باشید که شما تنها زمانی باید شروع به صحبت کنید که کارفرما سوالی را می پرسد. پریدن به وسط حرف مصاحبه کننده دور از ادب است و باعث انتقال حس بدی به فرد مقابل می شود. سعی کنید بعد از مطرح شدن پرسش جواب های کاملی را ارائه دهید و از حرف زدن طولانی و بی جا بپرهیزید.
رزومه و سابقه شغلی شما در مصاحبه شغلی مهم است
معمولا قبل از انجام مصاحبه شغلی شما باید رزومه استانداردی را تحویل دهید. اکثر مصاحبه کننده ها قبل از انجام مصاحبه نگاه کلی به رزومه کارجو می اندازند. این کار باعث می شود تا تصویر کلی از شما و مهارت هایتان در ذهن فرد شکل بگیرد. پس اگر به دنبال شغل مناسب با درآمد خوبی هستید حتما از این مورد غافل نشوید و قبل از مصاحبه رزومه کاری خود را تحویل دهید. حال شاید این سوال در ذهن شما به وجود آید که چه مواردی باید در رزومه ذکر گردد؟ اطلاعات فردی، سوابق تحصیلی، سوابق کاری و مهارت های خاص شما باید در رزومه ثبت گردد. اطلاعات فردی شامل نام، نام خانوادگی، سن و محل زندگی است. معمولا در رزومه های رسمی عکس نیز درج می شود.
سوابق تحصیلات عالی نیز حتما باید در رزومه ذکر شود. رشته تحصیلی، نام و شهر دانشگاه و مقاطع گذرانده شده از جمله سوابق مهم تحصیلی می باشند. سابقه ی کاری از دیگر موارد مهم در رزومه کاری است که باید به صورت دقیقی آن را ثبت نمایید. به طور مثال اینجانب از سال 95 تا 98 در شرکت فلان مشغول به کار بودم و موقعیت شغلی کارشناس فنی را بر عهده داشتم. در مرحله بعدی حتما به مهارت هایی که دارید اشاره نمایید. مثلا اگر مسلط به یک زبان خارجی هستید ذکر نمایید یا در صورت آشنا بودن به یک نرم افزار کامپیوتری به آن اشاره کنید. در صورتی که استخدام کننده دسترسی به این اطلاعات داشته باشد کار شما راحت تر خواهد بود.
هرگز کنترل احساسات را در مصاحبه شغلی فراموش نکنید
انجام رفتارهای هیجانی در یک مصاحبه کاری تنها باعث کاهش اعتماد فرد مقابل به شما خواهد شد. تحت تاثیر قرار گرفتن از تعریف و تمجید، عصبانیت شدید به خاطر سوالات مطرح شده و از دست دادن کنترل رفتار و احساسات باعث از بین رفتن آینده شغلی شما خواهد شد. در مواردی افراد به صورت اغراق آمیزی اقدام به تعریف کردن از خود و مهارت هایشان می کنند. یعنی به صورت غیر عادی و غیر منطقی از خودشان تعریف می کنند. این کار اصلا خوشایند نیست. بهتر است سعی کنید از توانمندی های خود به صورت منطقی تری تعریف نمایید. همچنین فراموش نکنید که میزان تسلط شما تنها با انجام کارتان ثابت می شود. به یاد داشته باشید که یک فرد حرفه ای بیشتر از حرف زدن عمل می کند.
در برخی از مصاحبه های کاری کارفرما سوالات چالش برانگیز زیادی را مطرح می کند. به طور مثال ممکن است این پرسش مطرح شود که چرا خودتان را لایق این شغل و دستمزد می دانید؟ در صورتی که کنترل کافی بر احساسات و رفتار خود نداشته باشید ممکن است دچار عصبانیت شده و جواب های نامناسبی را ارائه نمایید. پس اگر در آینده ی نزدیک باید در یک مصاحبه ی کاری شرکت کنید حتما تسلط خود را بر روی احساساتتان افزایش دهید تا بعدا دچار مشکل نشوید. کسب اطلاعات کافی درباره ی زبان بدن نیز می تواند کمک بزرگی را به انجام صحیح مصاحبه نماید. به طور کلی اگر مهارت کافی را در انجام یک شغل دارید نباید زیاد نگران مصاحبه ی استخدامی باشید. زیرا افراد متخصص در آن حوزه متوجه مهارت کافی شما خواهند شد. البته داشتن رفتار حرفه ای و مسلط شما نیز می تواند نقش بسزایی را در پذیرش و استخدام داشته باشد.